Verwijten, weglopen, negeren, huilen. Als je steeds in hetzelfde patroon van ruziemaken terecht komt, dan kan een time-out helpen. Leer zelf om de angel uit de ruzie te halen en een meer constructief gesprek te voeren.
Veel stellen in mijn praktijk hebben deze klacht: we kunnen niet stoppen met ruziemaken. Soms gaat één van beide tekeer en valt de ander stil. Soms bekvechten ze allebei om hun gelijk. Maar één ding zijn ze het over eens: ze weten niet hoe ze moeten stoppen.
Mijn antwoord is simpel.
Je kunt gewoon stoppen. Het is een kwestie van DOEN.
Je kunt jezelf in gedachten bij je nekvel pakken en de kamer uit dragen. Kom in beweging met die benen. Wegwezen jij.
Maar deze manier van ruziemaken die jullie nu gewend zijn, is sowieso niet constructief. Stop daarmee.
Vechten of vluchten?
Het geheim zit ‘m in rustig blijven. Want hoe meer jij je bedreigd voelt in wat jij vindt, voelt of wilt, hoe meer je zult aanvallen (vechten) of je terugtrekken (vluchten) – net wat jij gewend bent om te doen. Zolang je rustig blijft tijdens een ruzie, kun je helder nadenken en kom je niet in zo’n overlevingsstandje terecht.
In werkelijkheid is er geen gevaar. Waarom zou je moeten vechten of vluchten?
Neem een time-out
Wanneer je merkt dat je gaat vechten of vluchten, gaat eisen of afdwalen met je gedachten, dan moet je een time-out nemen. Stop die vervelende dynamiek. Jullie gaan hier nu toch niet uitkomen. Straks zijn jullie allebei van slag, misschien wel dagen lang, en je weet niet eens meer hoe het ook alweer begonnen is.
Een time-out nemen is makkelijker dan je denkt. Zeker als jullie allebei weten wat jullie patroon van ruziemaken is. Dan kun je gaan samenwerken in het stoppen van dit wat gewoon niet werkt.
1. Kies een vorm
Spreek af in welke vorm jullie een time-out nemen. Mag je gewoon weglopen? Steek je je hand op? Of spreken jullie een codewoord af, waardoor je partner meteen weet dat je een time-out wil inzetten. En nee, een time-out mag je nooit afwijzen.
Spreek – voordat je weer eens ruzie hebt – af hoe lang een time-out bij jullie mag duren. Kom je na een uur bij elkaar terug of heb je langer nodig? Mijn advies is meestal: wie de time-out inzet, moet er ook op terugkomen. Zo hoeft de partner die verrast wordt door de time-out (omdat die het patroon nog niet herkende) zich niet in de steek gelaten voelen.
Het doel van een time-out is rustig worden, zodat je het gesprek op een andere manier kunt gaan voeren.
2. Kies een plek
Zolang je bij elkaar in één ruimte bent, is afstand nemen en tot jezelf komen heel lastig. Voordat je het weet ontvlamt de destructieve dynamiek en begin je weer van voor af aan met ruziemaken. Bedenk dus (liefst vooraf) op welke plek je het beste tot jezelf komt. In de bescherming van een kleine badkamer? Op je bed? Of liever even naar buiten?
3. Zorg voor jezelf
Je kunt rustig worden door goed te zorgen voor jezelf. Ontspan je lichaam (je gespannen spieren!) als je een vechter bent en kom juist in beweging als je een vermijder bent. Ga in tegen je natuurlijk neiging.
Zorgen voor jezelf is niet voor iedereen even makkelijk. Je wordt geconfronteerd met je eigen kritische stem, je angst over wat er allemaal mis kan gaan en je boosheid die je er het liefst uit zou willen knallen.
Een rustige ademhaling helpt altijd:
Adem 5 seconden lang in, korte pauze en adem dan in 5 seconden rustig uit. Doe dit minimaal 6 keer, en net zo lang tot je je rustiger voelt.
Hiermee geef je je hersenen het signaal dat het gevaar is geweken. Vervolgens kun je weer helder nadenken en kom je terecht in een meer volwassen positie.
4. Na de time-out
Kom na de afgesproken tijd van de time-out weer bij elkaar terug. De partner die de pauze heeft ingelast, begint er als eerste over. Leer hoe je deze gezamenlijke vijand kunt leren verslaan, door samen nieuwsgierig te zijn:
- Hoe was het voor jou om een time-out te nemen?
- Welke emoties en gedachten kwamen er boven?
- Waar ging het mis? Wat is onze neiging?
- Waar heb ik jou geraakt?
Spreek je goede intenties altijd uit. Dat je van elkaar houdt, dat je je partner nu beter begrijpt, dat je elkaar nooit pijn had willen doen, dat je hier samen uit wilt komen.
Stoppen met ruziemaken is een kwestie van doen. Simpelweg door een time-out te nemen.
Is de inhoud dan niet relevant?
Meestal niet. En tegen de tijd dat je je eigen overlevingsmechanismen kunt reguleren tijdens een ‘ruzie’, kun je het over elke inhoud hebben. Op een rustige en volwassen manier.