In het begin van je relatie spatten de vonken er vanaf. Zin in seks was geen probleem. Wanneer er dingen veranderen in je leven of als je langer bij elkaar bent, kan dat zomaar veranderen. Dan heb je geen zin meer in seks. Hoe komt dat en wat kun je ermee?
De oorzaak is vaak niet zo simpel. Er kunnen lichamelijke oorzaken spelen, maar vaak is ook de fase van je leven van invloed, de mate van verbinding die je ervaart met je partner, je zelfbeeld, of je kinderen wilt (en hebt) of niet, hoe je seksuele opvoeding was. En ook: wat is goede seks voor jou en wat is slechte seks voor jou? En voor je partner?
Om meer inzicht te krijgen in waarom je geen zin meer hebt in seks, wil ik je uitdagen om eens van een afstandje te kijken en wat aspecten te overdenken. Misschien ontdek je dan iets meer over waarom je geen zin meer hebt in seks.
Je kunt geen ‘ja’ zeggen als je geen ‘nee’ mag zeggen
Mag je ‘nee’ zeggen tegen seks? En als dat niet mag, van wie niet? Komt het doordat je partner er niet mee om kan gaan of kun je zelf niet goed met de spanning overweg die jouw ‘nee’ kan veroorzaken? Wat is het beeld dat je hebt van seks? Bijvoorbeeld: een man moet altijd zin hebben in seks. Of: een vrouw is verplicht om haar man seks te geven.
Als je geen ‘nee’ mag zeggen, kun je ook niet oprecht ‘ja’ zeggen. Dan ben je in feite niet vrij en dat wordt een keer beklemmend. De lol gaat er vanaf, niet alleen voor jou maar ook voor je partner. Want het plezier verdwijnt zodra seks een verplicht nummer wordt.
In een relatie zijn altijd ongeschreven regels. Iets waar jullie allebei ja of nee tegen zeggen. Wat is jullie draaiboek? Probeer routine, patronen en verboden terreinen eens te ontdekken en ga eens met elkaar in gesprek over seks.
Waarom heb je seks?
Is seks voor jou iets om te genieten, te spelen, te ontdekken? Of is het om je meer verbonden te voelen met je partner? Wat doet het met je als je een tijdje geen seks hebt? Wat zijn je verwachtingen en oordelen?
Je kunt seks ook zien als een manier om kinderen te krijgen. Als je in die levensfase bent, voel je je misschien juist gemotiveerd om seks te hebben. Je bent jong en je wilt wat, zou je kunnen zeggen.
Seks na de komst van een kind
Elke vader of moeder weet hoe lastig het is om elkaar weer te vinden na de komst van een kind. De zwangerschap, de bevalling, de hormonen en de verplaatsing van ‘jij bent de leukste’ naar ‘de baby is de leukste’ doet toch iets met je seksleven. Het lichaam van de vrouw verandert en dat kan verwarrend en confronterend zijn. Om maar te zwijgen over de gebroken nachten, het eeuwige zorgen-voor, ook als ze groter zijn, over alles wat er van je verwacht wordt en ’s avonds alleen nog maar willen slapen…
Je hebt voldoende tijd nodig om alleen te zijn, met je gedachten en gevoelens, voordat je ook maar enigszins plezier kunt beleven aan jezelf geven aan je partner.
Je kunt je ook geremd voelen, omdat er zomaar een kind kan gaan huilen of binnenlopen. Dat laatste is trouwens makkelijk opgelost: doe een slot op de deur.
Mag je genieten?
Deze vraag kun je jezelf ook stellen in een ander verband. Lekker eten: mag je genieten? Even een dagje niksen: mag dat? In hoeverre sta je jezelf toe om te genieten van seks en intimiteit met je partner? In hoeverre mag je zorgen voor je eigen behoeften? Mag je de ontvangende partij zijn of wordt het dan ongemakkelijk? Met name vrouwen vinden het lastig om vanuit de zorgende rol die in onze aard zit de omschakeling te maken naar ik-wil-wat-voor-mijzelf.
Een man raakt het meest opgewonden van zijn geliefde opgewonden zien. Een vrouw raakt opgewonden van zelf genieten. Door strelingen, woorden, fantaseren. Als een vrouw zich kan concentreren op haar eigen behoefte, hoeft ze zich in de meeste gevallen geen zorgen te maken om haar man…
Wat is de relatie met jezelf?
Vind je jezelf de moeite van het begeren waard? Voel je je aantrekkelijk? Verzorg je je lichaam of heb je de neiging om jezelf te verwaarlozen? Denk je positief over jezelf of bekritiseer je jezelf? We kunnen een enorme rem op onze seksdrive zetten door de manier waarop we naar onszelf kijken.
Ben je lichamelijk bewust? Ben je je bewust van je behoeften en gevoelens en weet je hoe je die wilt vervullen? Als je in het dagelijks leven gewend bent om je lichamelijke signalen (en ook emotionele signalen) te negeren, weet je dan nog wel hoe je je moet focussen op jezelf?
Kun je jezelf omarmen zoals je bent, in al je imperfectie, met je knobbeltjes, littekens, scheefheden en schaamte? Want als jij dat kan, dan wordt het zoveel makkelijker om je partner toe te laten om ook van jou te genieten.
Hoe heb je je seksueel ontwikkeld?
Was seks vroeger bespreekbaar? Mocht je seksualiteit (gevoelens, behoeften, expressie) zich ontwikkelen of moest het verstopt worden? Met wie kon je erover praten en op wat voor manier? Wat heb je meegekregen van je omgeving? Heb je teveel gehoord of juist te weinig?
Op welke manier werd er over het lichaam van mannen en vrouwen gesproken? Wat mocht je zien van je ouders en je broertjes of zusjes? Heb je alles zelf moeten ontdekken? Hoe werd er over masturbatie gesproken? En wat is je ervaring hiermee?
Is lust en begeerte iets om je voor te schamen? Is seks verboden of zondig? Durf je jezelf te geven in de seks en te genieten? Welke rol speelt schaamte voor jou? Waar ben je bang voor? (bijvoorbeeld afwijzing of vernedering)
Tijdens de seksuele voorlichting op de middelbare school leerden we dat jongens een orgasme hebben en meisjes ongesteld worden. Alsof jongens genieten en meisjes pijn hebben. Ik weet nog dat alle jongens in de klas een condoom kregen en alle meisjes maandverband. Om maar iets te noemen waar scheefgroei in verwachtingen kan ontstaan. Waar heb je geleerd wat seks is? En wat je daar wel of niet van mag verwachten?
Negatieve seksuele ervaringen
In elk geval meer dan de helft van de vrouwen heeft te maken gehad met ongewenst seksueel gedrag in haar leven. Dat kleurt je beleving van seksualiteit, je zelfgevoel, je ervaring dat jouw grenzen gerespecteerd dienen te worden en dat wat jij graag wilt er toe doet.
Neem dit soort ervaringen serieus, zowel hoe je het toen beleefde (trauma of gewoon een nare herinnering?) en hoe je seksualiteit daardoor nu beleefd. Wat neem je mee uit het verleden? Wat achtervolgt je? Welke innerlijke overtuigingen heb je die het waard zijn om eens kritisch onder de loep te nemen?
Dit geldt natuurlijk niet alleen voor negatieve seksuele ervaringen, maar ook voor andere ervaringen zoals vernedering, kritiek, mishandeling, enz.
Ontrouw in je relatie
Wanneer er sprake is van ontrouw in je relatie (vreemdgaan, leugens, porno), dan heeft dat een negatief effect op je seksleven. Het beeld dat jullie hadden van seks is veranderd, het gevoel van veiligheid is veranderd, de verbinding is verstoord. Ga hier dan eerst samen mee aan de slag. Zodat je weer samen kunt genieten van seks.
Ga samen het gesprek aan
Verdiep je samen eens in jullie seksleven op basis van deze dingen. Kijk samen een documentaire, lees er een boek over. De invloed van seksualiteit in je relatie is groot, of je het nu hebt óf niet. Maak er iets moois van samen!
Meer weten?
>> Boek Erotische intelligentie door Esther Perel
>> Boek Seksdrive door David Schnarch
>> TED-talk ‘Het geheim van verlangen in een langetermijnrelatie’ door Esther Perel
>> Bekijk de documentaire ‘Mijn seks is stuk’ van Lize Korpershoek
>> Hoe hoog scoort jouw seksleven in de APK relatietest?
>> Ga samen het gesprek aan met een relatietherapeut