De verwijten vliegen je om de oren. Jullie verhalen komen niet overeen. Het lijkt wel of je allebei iets anders hebt meegemaakt. Want zo had jij dat helemaal niet gezegd, laat staan bedoeld. En dat gedrag van je partner vind je echt niet kunnen. Waar gaat het mis? En kan het nou niet anders? In deze blog vertel ik je wat de meest voorkomende ruzies zijn. En waar ze eigenlijk echt over gaan.

Wat was de aanleiding van de ruzie?

Wanneer stellen in de praktijk gaan discussiëren over hoe de ruzie verlopen is, stop ik beide partners. Als je je gelijk wilt halen, kun je dat net zo goed in de supermarkt proberen. Kleine kans dat je vindt wat je zoekt…

De meest voorkomende ruzies (en waar ze écht over gaan)

Een paar vuistregels bij ruzies:

    • Je hebt de situatie anders beleefd dan je partner
    • Je gevoel heeft beïnvloed wat je hebt gehoord en gezien
    • Je conclusies zijn gebaseerd op oude zie-je-wels die vooral iets zeggen over jou en niet per se over je partner
    • Je beoordeelt jezelf op intenties (hoe je het bedoelde), maar je partner op gedrag (wat je zag en je niet beviel)

Kortom: wil je een eerlijke ruzie hebben, dan moet je jezelf echt iets minder serieus nemen.

De dingen zijn niet wat ze lijken

Ruzies tussen stellen gaan altijd over onzinnige dingen. Althans, dat zeggen ze achteraf. En dat herken ik wel uit mijn eigen relatie. Inmiddels ken ik bovenstaande vuistregels wel en probeer ik stellen in mijn praktijk te leren: what you see is NOT what you get. De dingen zijn niet wat ze lijken. Dus doe een stapje terug om te kijken wat er nou echt gebeurt.

De meest voorkomende ruzies gaan namelijk niet over de dop op de tandpasta, wie de ouderavond vergeten is of op welke manier je het beste salade kunt maken. Ze gaan ook niet over de verbouwing, de opvoeding van de kinderen of wie er hoeveel uren werkt per week. Ook al denk jij van wel.

Die situaties, waarin het lijkt of jullie verschillend denken en voelen, zorgen voor een ’trigger’. Je gaat verwijten maken, je partner overtuigen of je houdt je stil en past je aan. We kunnen wel stellen dat niemand ervan houdt als het schuurt. In een relatie zou je het toch gezellig moeten hebben?

En ik weet niet hoe het bij jou zit, maar ik voel al snel dat het schuurt. Als mijn man iets vergeten is wat voor mij belangrijk was, als hij baalt omdat ik een keuze heb gemaakt waar hij niet zo blij mee is of als hij kortaf is tegen de kinderen omdat hij moe is terwijl ik vind dat hij dat best iets vriendelijker kan zeggen.

Ik toon weinig begrip en sta niet stil bij wat hij wil, denkt of voelt. Want ik ga uit van (zie vuistregels boven) mijn eigen wijsheid, mijn eigen belang en zijn ongelijk. Alleen negeer ik dit natuurlijk, ik vertel het je nu alleen omdat ik het inmiddels weet van mijzelf. En er op let, net zoals hij.

De meest voorkomende ruzies gaan niet over het verschil in mening, ervaring of gevoel. Dat is alleen maar de aanleiding voor het gemopper. Om te weten waar ruzies werkelijk over gaan, moeten we een laagje dieper kijken.

Een laagje dieper

Je hecht je aan je partner zoals je je aan je ouders hebt gehecht. Voor een kind is het stressvol als een ouder boos, verdrietig, moe of niet beschikbaar is. De relatie krijgt minischeurtjes. Elk kind verdient de ervaring dat die kleine scheurtjes in de relatie weer helen. En dat je samen leert leven en op elkaar leert afstemmen. Dat het heus wel veilig is, ook al werd je even niet gezien, gehoord, begrepen of gesteund. Zo kan het net zo stressvol zijn als de relatie met je partner schuurt, zelfs al ben je een volwassen man of vrouw.

Hoe minder veilig jouw hechting was, hoe moeilijker het is om de scheurtjes in het contact met je partner te verdragen. Elke keer als het botst of tegenvalt, krijg je ‘relatiestress’.

Bedenk wel: dit is een onbewust proces. Jij denkt nog steeds dat het over die ’trigger’ gaat. En van daaruit blijf je communiceren (jawel, het is wél beter als je de dop op de tube doet!). Het helpt als je weet wanneer je relatiestress ervaart, dat het iets zegt over nu maar ook over vroeger, en dat het een verlangen blootlegt dat aandacht verdient.

Waar gaat relatiestress over?

De relatiestress zou je ook hechtingsstress kunnen noemen. Het is wat er diep bij jou en je partner onder de oppervlakte speelt. En of je het nu logisch vindt of niet, het komt diep van binnen in beweging zodra het getriggerd wordt door een (vaak onzinnige) aanleiding waardoor je relatiestress ervaart.

Relatiestress kan gaan over deze gevoelens of overtuigingen:

    • ik voel me eenzaam
    • ik voel me niet begrepen of gehoord
    • ik sta er alleen voor
    • ik kan je niet (meer) vertrouwen
    • ik weet niet hoe ik om hulp moet vragen
    • ik voel me niet geliefd
    • ik mag mezelf niet zijn
    • ik ervaar geen steun

Als je partner tegen je zegt: “Het is normaal om de tandpastatube dicht doen. Ik vind het irritant dat je het steeds vergeet. Ik houd toch ook rekening me jou?”

Dan kun je je geraakt voelen omdat je je niet gezien voelt in het feit dat je in heel veel andere dingen wel rekening met hem of haar houdt. Of het raakt je omdat je partner boos op je is, wat je misschien een beetje angstig maakt omdat je al snel twijfelt of hij of zij nog wel van je houdt. Of je bent bang dat je je moet aanpassen, omdat dit geruzie over niks anders niet stopt. Je mag dan niet anders denken of doen, je moet voldoen. En wie jij bent of wat jij wilt is dan niet belangrijk.

Bij de tandpastatube zullen deze gevoelens vast minder heftig zijn. Al zal het ook dan een beetje kolken onder de oppervlakte. Maar kun je nagaan hoe heftig het kan voelen als het over iets belangrijkere zaken gaat?

Hoe zou het voelen als je partner tegen je zou zeggen: “Ik vind het niet prettig dat je die tandpastatube steeds open laat liggen. Ik houd ervan als het netjes is en ik vind het fijn als je me daar een beetje bij wilt helpen.”

Waarschijnlijk verloopt het gesprek veel rustiger. En krijg je allebei meer de kans om te zeggen hoe de dingen voelen en wat je graag zou willen. Dat komt omdat je partner zich bescheiden heeft opgesteld, een persoonlijke wens en een hulpvraag heeft geuit.

Maar stel nou je blijft bij dat eerste voorbeeld, waarin je partner verwijtend doet. En je beseft dat je partner misschien geraakt is in de overtuiging dat jij geen rekening met hem of haar wil houden, en hoe pijnlijk dat moet zijn. Dan zou je zelf ook anders kunnen reageren: “Ik wil eigenlijk heel graag rekening met je houden. Ik merk dat ik het lastig vind om er zelf aan te denken. Maar ik zou het fijner vinden als je op een rustigere manier met me praat. Ik wil echt wel horen wat jij erover wilt zeggen.”

De angel uit de situatie

Zodra je een laagje dieper durft (ja, want het vraagt wat moed om kwetsbaar te zijn) te gaan, haal je eigenlijk de angel uit de situatie. Bedenk wat de relatiestress veroorzaakt en welk verlangen daaronder zit. Als iemand zich eenzaam voelt, stel hem gerust. Als iemand het idee heeft dat zij zichzelf niet mag zijn, bevestig dat alles welkom is. Geef gehoor aan het werkelijke verlangen, maak je intentie duidelijk. Je hebt tenslotte het beste met je partner voor, toch?

Stellen zijn in mijn praktijk vaak verbaasd over de compleet nieuwe ervaring die ze opdoen bij hun partner. Ineens worden ze wel begrepen en gehoord. En ze ontdekken nieuwe dingen van hun partner. Pijnpunten die ze vaak per ongeluk aanraken, zonder te beseffen hoe die daar gekomen zijn. Super waardevol om samen te ontdekken dus!

Dus voor de volgende keer dat je partner moppert, een paar tips:

    • Praat rustig en maak oogcontact
    • Houd je boodschap bij jezelf (ik vind dit lastig, ik zou graag willen, het zou me helpen als…)
    • Spreek je goede intenties uit (het was niet mijn bedoeling om… en: ik gun jou ook dat…)
    • Vraag jezelf af (en vraag het je partner!) wat je met jouw opmerking of gedrag hebt geraakt bij je partner. En over welke gevoelens of overtuigingen dit gaat. Misschien kan je partner je wel vertellen hoe hij of zij bij die overtuiging is gekomen, wat hij of zij heeft meegemaakt in een eerdere hechtingsrelatie (ouders, vorige partner).

Leer samen om die angel uit de ruzie te halen. Dan heb je ineens geen ruzie meer, maar een gesprek van hart tot hart wat leidt tot meer begrip, verbinding en mildheid.

Wil jij dit samen met je partner leren? Wacht dan niet tot er een relevante ruzie komt (ik wil nog een kind, ik wil emigreren, ik ben verliefd op een ander, enzovoorts) maar zorg dat je dit beheerst om echt verbonden met elkaar te blijven.

Vinden jullie dit lastig? Meld je gratis aan voor onderstaand webinar. Of maak vrijblijvend kennis met mij of een collega uit mijn praktijk.