Wat is nou een sterke relatie? Waarom werkt het soms wel en soms echt he-le-maal niet? Waar zou je het nou eens samen goed over moeten hebben? In deze blog beschrijf ik de 7 bouwstenen van een sterke relatie. Onderwerpen die je inzicht geven in jezelf én in de ander. Om meer begrip en empathie te krijgen voor elkaar en samen te bouwen aan een sterke relatie!
1. Hoe zit dat met hechting?
Bij hechting denkt iedereen aan de relatie tussen ouder en kind. De manier waarop je ouders met je omgingen, geeft je – naast wat je verder in je leven meemaakt – een bepaald beeld van jezelf en van de ander. Op basis van deze ervaringen gedraag je je op een bepaalde manier. Je ontwikkelt een hechtingsstijl.
Wat veel stellen niet in de gaten hebben, is dat ze hun hechtingsstijl meenemen in hun relatie en wat dat voor effect heeft. Wanneer je in je leven niet zulke positieve ervaringen opgedaan hebt (dat jij oké bent en die ander oké is), kan dat in je relatie leiden tot onredelijke jaloezie, overspel, emotionele en seksuele problemen, verwijdering van elkaar of negatieve interacties. Genoeg reden om eens te kijken naar waar je vandaan komt en hoe je je hebt ontwikkeld. Wat is jullie hechtingsstijl en wat is de wisselwerking tussen jullie?
2. Autonomie en verbondenheid
Waar ligt jouw eerste zorg: jezelf of je partner?
Autonomie gaat over de zorg voor jezelf. Je wilt je behoeften vervullen, regie hebben over je leven, trots zijn op jezelf, liefde ontvangen.
Verbondenheid is de zorg voor de ander. Je wilt in harmonie met anderen leven, samenwerken, van betekenis zijn.
Autonomie en verbondenheid in balans geeft echte vervulling. Dan mag je helemaal jezelf zijn in relatie tot je partner. Een relatie is succesvol wanneer er ruimte is voor zowel gezamenlijke intimiteit (verbondenheid) als voor de persoonlijke verlangens van jullie allebei afzonderlijk (autonomie). Hoe de balans bij jullie is, hangt ook weer af van je hechtingsstijl. Klamp je je vast aan je partner en zoek je constant bevestiging? Of ga je lekker je eigen gang en vermijd je contact of intimiteit met je partner?
3. Hoe is jullie communicatie?
Bij slechte communicatie denk je al snel aan ruziemaken, of niet? Bij een stel dat veel ruzie maakt, zou je verwachten dat het gedoemd is te mislukken. Niets is minder waar. Volgens John Gottman, hoogleraar psychologie en relatie- en gezinstherapeut, is de manier waarop je ruzie maakt niet de belangrijkste reden of je relatie slaagt of niet. Iedereen maakt er een puinhoop van bij ruzies. Of je nou verwijt, klaagt, schreeuwt of negeert. Volgens Gottman gaat het erom of de herstelpogingen slagen. Of je empathie hebt voor elkaar (begrijp je je partner echt?) en jezelf kunt beheersen bij onenigheden.
Sue Johnson beschrijft in haar boek Houd me vast drie destructieve manieren waarop stellen met elkaar ruzie maken. Door je hechtingsstijl ben je geneigd je partner verwijten te maken, te protesteren wanneer je je minder verbonden voelt of je terug te trekken in een ruzie. Soms wisselt het ook, welke variant je kiest. Het is handig als je hier inzicht in hebt. Hoe maken jullie ruzie en hoe maken jullie het weer goed? Waarom reageer je op je partner zoals je reageert? Waar zitten jouw blauwe plekken waardoor je zo heftig reageert of je juist helemaal terugtrekt?
Lees ook: Hoe goed communiceer jij met je partner?
4. Vriendschap in je relatie
Vriendschap is een belangrijke voorwaarde voor een sterke relatie. In een hechte relatie hebben partners een diep gevoel van gemeenschappelijke zingeving. Ze steunen elkaar en hebben het gevoel dat hun leven samen een doel heeft. Ze respecteren elkaar. Ze delen met elkaar waar ze vandaan komen (hechting en ontwikkeling), wat ze allemaal hebben meegemaakt, waar ze van dromen en hoe het nu met ze gaat.
Wist je dat vriendschap zelfs romantiek aanwakkert? Vriendschap is de beste bescherming tegen vijandige, bittere gevoelens over je partner. Dus plan die date samen en deel je leven onder het genot van een goed glas wijn!
5. Seksualiteit en intimiteit
Ook bij seks gaat het om de balans tussen autonomie en verbondenheid. In hoeverre ben je gericht op je partner ten koste van jezelf? In hoeverre zorg je voor jezelf ten koste van je partner? Ken je elkaars wensen en grenzen? Even serieus, dat denk je te weten. Maar weet je het zeker? Vertel jij je partner alles? Ook je sluimerende verlangens en stiekeme fantasieën? Volgens Esther Perel, psychotherapeut en auteur van het boek Erotische Intelligentie, is het heel goed om deze dingen met elkaar te delen. Praat over seks! Wat heb jij nodig? Wat heeft je partner nodig? Is jullie slaapkamer (of waar dan ook) een veilige plek waar je durft te spelen, je te laten gaan?
Als je langer een relatie hebt, neemt de seksuele spanning en aantrekkingskracht vaak af. Zeker als er kinderen in de buurt zijn! Volgens Perel verwarren we liefde met geleidelijk in elkaar opgaan. Dit is funest voor de erotiek binnen een relatie. Om het vuur brandend te houden, is afstand nodig. We zijn tegenwoordig vaak te verbonden. We smelten samen (verbondenheid) en durven niet meer anders van elkaar te zijn (autonomie). Zo groeien we uit elkaar zonder het in de gaten te hebben.
6. Ouders worden, partners blijven
Wist je dat bij bijna 70% van de stellen de tevredenheid over de relatie sterk daalt na de komst van een eerste kind? En dat hiervan meer dan de helft in een relatiecrisis komt? Je kunt gerust stellen: er verandert op lichamelijk, emotioneel en agendatechnisch gebied ontzettend veel wanneer er kinderen komen. Je moet als partners allerlei beslissingen maken! Tussen draagdoek en kinderwagen. Tussen time-out en billenkoek. Tussen oma-past-wel-op en kinderopvang. Dat ook ja: ga jij werken of ik?
Ook hier speelt een rol wat je je ouders hebt zien doen en wat je in je leven hebt meegemaakt. Wanneer er kinderen komen, is het nog beter voelbaar (en soms zichtbaar) dat jullie twee compleet verschillende levens samenkomen. Dat kan niet anders dan schuren. Geeft niet, maar dat is net een melktandje harder werken. De uitdaging is om ouders te worden en partners te blijven. Ben je meteen een mooi voorbeeld voor je kinderen in hoe je je relatie levend houdt!
Doen! De Grote Relatiecursus neemt je mee langs alle bouwstenen voor een sterke relatie. Daarbij gaat de module over samen ouders zijn (en partners blijven) niet alleen over kinderen, maar over alle veranderingen die je in je relatie kunt tegenkomen!
7. Risico nemen met kwetsbaarheid
Heb je de TED-talk van Brené Brown al gezien? Aanrader! Ze heeft onderzoek gedaan naar de kracht van kwetsbaarheid. Dat gaat over jezelf laten zien, dingen proberen en het risico lopen om te falen of afgewezen te worden. Wie kwetsbaar is, durft onzekerheden te trotseren, risico’s te nemen en zich emotioneel bloot te geven. Schaamte is de reden dat we niet kwetsbaar durven zijn. We schamen ons ten onrechte voor onszelf, onze verlangens, onze behoeften. Weet je waar jij je voor schaamt? Houd je een deel van jezelf achter uit angst voor afwijzing? Het vraagt moed om jezelf te laten zien aan je partner. Het is echt makkelijker om jezelf te verstoppen, of in elk geval een stukje van jezelf. Maar als jullie allebei kwetsbaar en open zijn, bouwen jullie aan je vertrouwen in elkaar en in de wereld. Dan krijg je een sterke relatie!
Deze boeken zijn de moeite waard om te lezen!
- Brené Brown, De kracht van kwetsbaarheid
- Sue Johnson, Houd me vast
- Esther Perel, Erotische Intelligentie
- Mijn e-book ‘6 dingen die je móet weten over je relatie’